Kỹ thuật uốn cây mai cảnh cho mỗi dịp Tết

Mai vàng là linh hồn của Tết Việt, thấy hoa mai là thấy Tết. Để có một cây mai đẹp trưng trong nhà dịp Tết, người ta không chỉ đảm bảo cho cây mai nở hoa đúng dịp Tết mà còn phải đặc biệt chú ý đến kỹ thuật uốn cây mai và thế của cây.

Nên uốn và tạo dáng cho cây mai cảnh vào thời điểm nào?

Thông thường vào cuối hè hoặc cuối tháng 7 là thời điểm rất tốt cho việc uốn cành. Vì thời điểm này cây mai phát triển mạnh và thường ra chồi mới. Đối với những cây rụng lá có thể chảy nhựa nhiều, tránh uốn cây vào đầu đến giữa mùa xuân trước khi cây rụng lá và mọc chồi non.

Lựa chọn dây uốn cành mai

Có một số loại dây uốn mà người chơi cây thường lựa chọn đó là: Dây kẽm, dây chì, dây đồng, dây quấn vải. Bạn có thể dễ dàng mua dụng cụ cuốn cành ở cửa hàng cây cảnh.  

Trong vườn chúng tôi thường dùng  dây thừng bọc trong vải. Loại này có tác dụng che chắn cho cây và ngăn sức nóng của mặt trời làm cháy cây mai. Tuy nhiên, nhược điểm của loài này là dễ bị nấm mốc phát triển ở những nơi có lượng mưa nhiều. 

Một lựa chọn khác là dây đồng hoặc dây chì. Loại này dễ sản xuất, có thể tái sử dụng và rẻ tiền. Và tất nhiên bạn cũng nên tránh ánh nắng trực tiếp để bảo vệ cây không bị bỏng. Chúng tôi khuyên bạn không nên sử dụng dây sắt vì dễ bị rỉ sét và hình vẽ trên thân cây không đẹp. Đặc biệt, ở cây lá kim, dây sắt phản ứng với nhựa  độc hại và giết chết cây.

Trước khi uốn mai cảnh cần lưu ý điều gì?

Trước khi bắt đầu tạo dáng cho mai vàng, bạn cần chú ý cắt tỉa song song, phân bố đều, chồng chéo, uốn ngược, uốn xiên về phía trước, cành rủ xuống, v.v. Đồng thời, khi uốn cành, bạn nên tỉa bớt những lá hoặc cành quá sát nhau sẽ dễ uốn hơn.  

Ngoài ra, bạn cũng nên chuẩn bị dây uốn cành, bao gồm một số loại dây uốn cành thường dùng như dây kẽm, dây chì, dây đồng, dây quấn vải. Dây được bọc trong vải để bảo vệ cây và tránh sức nóng của mặt trời làm cháy cây. Tuy nhiên, nhược điểm của loài này là dễ bị nấm mốc phát triển ở những nơi có lượng mưa nhiều. Dây đồng hoặc dây chì là loại dễ làm và có thể tái sử dụng nhiều lần. Tuy nhiên, bạn nên tránh ánh nắng trực tiếp để bảo vệ cây khỏi bị bỏng. Bạn không nên dùng dây sắt vì sẽ dễ rỉ sét và in hình trên thân cây sẽ không đẹp.

Kỹ thuật uốn cây mai vàng 

Gốc mai là một bộ phận vô cùng quan trọng bất kỳ dáng, thế nào của cây mai bởi khi nhìn vào cây thì đập vào mắt người nhìn sẽ là dáng vóc của cây. Muốn cây mai vàng đẹp thì cần uốn nắn từ nhỏ. Tùy theo dáng cây bạn muốn mà bạn có thể sửa gốc cây theo thế đứng, thế nằm, thế nghiêng,… 

Bạn tạo dáng cho cây mai bằng cách cắt, đục, bọc, làm già và tăng giá trị của cây. Nếu là mai già thì phải đào rễ lên, kéo dài ra, sắp xếp lại và úp hẳn vào miệng chậu mới. Những cây mai cổ thụ có nhiều cây có bộ rễ lạ uốn thành hình chân của bộ tứ Long, Lân, Quy, Phụng trông rất đẹp mắt, hoặc có nhiều gốc mai hóa long, hóa hổ vô cùng quý giá.

Uốn thân, cành mai 

Thứ tự uốn mai vàng là uốn thân trước, sau đó đến cành chính, rồi đến các cành xung quanh thân từ gốc đến ngọn. Uốn cành lớn trước, sau đó đến cành nhỏ. Để uốn thân cây, dùng khung sắt uốn sẵn, ép phẳng cho sát vào thân cây rồi dùng dây kẽm buộc từ từ từng mắt xích từ gốc cây lên, siết cho cây ôm lấy khung sắt. Theo thời gian, thân cây sẽ cong theo hình dáng của khung sắt. 

Đối với phần thân nhỏ, bạn chỉ cần lấy một sợi dây đủ lớn, quấn hết chiều dài phần thân rồi xoắn thành hình xoắn ốc, sau đó dùng dây để giữ theo hình dạng bạn muốn. Bạn phải uốn nó từ từ, mỗi ngày một ít, thì sau một thời gian dài nó sẽ có hình dạng như ý muốn.  Các cành sau đó được uốn bằng cách cắt tỉa hoặc quấn dây. Cắt tỉa là khó khăn và tốn thời gian. Muốn uốn cành khi cắt tỉa để cành xoắn theo hai hướng thì cắt nách lá theo hướng đó. Một chồi non mọc trực tiếp ở nách lá, xoay theo hướng mong muốn. 

Để uốn cành bằng cách cuộn dây đồng và kẽm, bạn chỉ cần một sợi dây đủ lớn dài gấp đôi chiều dài cành cần uốn. Quấn cành cây mà bạn muốn uốn dọc theo chiều kim đồng hồ cho thẳng hàng. Ưu điểm của việc uốn cành bằng cách quấn dây là nhanh và có thể uốn kéo một nhánh từ bên này qua bên kia thân cây. Tuy nhiên, vết của dây kẽm sẽ ăn khuyết vào nhánh uốn khiến cây mất thẩm mỹ. 

Thời gian tháo dây thích hợp thường là 3-4 tháng đối với cây mai nhỏ và 1 năm đối với cây lớn. Và bạn cũng có thể uốn cành lần thứ hai khi cây trở lại hình dáng ban đầu.

Kỹ thuật tạo dáng cho rễ cây mai vàng

Trong tự nhiên, những cây lâu năm thường có bộ rễ bò ngoằn ngoèo, tạo nên 1 cảnh tượng đẹp lạ thường. Và đó cũng là 1 trong những nét nghệ thuật mang tính thời gian của cây mai. Tuy nhiên, chắc hẳn là chúng ta sẽ không đủ kiên nhẫn để chờ hàng chục năm để được chiêm ngưỡng vẻ đẹp ấy. Thay vào đó, mỗi năm bạn hãy rút rễ cây thật nhẹ nhàng khi ta trồng lại cây vào chậu khác. Như vậy, cây sẽ dần dần phô bày được bộ rễ của mình trên mặt đất.

Chúng ta cũng có thể tạo dáng cho rễ cây bằng cách uốn dây kẽm sẽ mục trong đất lên những cái rễ còn ít tuổi. Với những rễ ngoằn ngoèo thì giữ nguyên hình dáng.

Cách cắt tỉa duy trì dáng cây mai sau khi uốn

Điều quan trọng trong việc cắt tỉa cây là phải duy trì và trau chuốt hình dáng cây sao cho tỉ mỉ. Như chúng ta đã biết, cây tập trung phát triển nhanh hơn ở phần ngọn và phần ngoài rìa. Chính vì vậy chúng ta cần thường xuyên cắt tỉa những khu vực này để các bộ phận bên trong phát triển tốt hơn. 

Chúng ta phải cắt tỉa trong suốt mùa phát triển của cây. Để duy trì hình dạng của cây, hãy cắt bỏ phần thân ngay phía trên lá. Đừng lo lắng vì điều này. Bởi việc tỉa thường xuyên để buộc dây mọc đều hơn là tán lá dày đặc. Đối với các loại cây lá kim có nhiều nhựa, nên cắt tỉa bằng tay và tránh  tiếp xúc với các vật dụng bằng sắt. Như đã nói ở trên, đồ sắt tiếp xúc với nhựa  cây sẽ làm cây chết.

Lời kết 

Để tạo nên một cây mai vàng cho mỗi dịp Tết đến xuân về là việc làm tốn nhiều công sức đối với người thợ làm vườn, thế nhưng một dáng mai đẹp sẽ đem lại giá trị cao vì vậy bạn hãy học ngay cách uốn mai cảnh độc đáo này để tạo cho mình một sản phẩm cây trồng đẹp nhé. 

Có thể bạn quan tâm: Kỹ thuật uốn cây sung cảnh