Ý tưởng thiết kế vườn rau trên sân thượng

Bạn muốn thiết kế vườn rau trên sân thượng nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu và làm như thế nào? Vậy hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây, Sopi sẽ đưa ra một vài tip để bạn thiết kế vườn rau trên sân thượng vừa đơn giản, vừa đẹp. 

Hướng dẫn trồng rau trên sân thượng giúp rau xanh quanh năm 

Để tạo ra vườn rau trên sân thượng luôn tươi tốt, luôn đem đến bữa rau chất lượng cho cả gia đình, bạn có thể tham khảo một số phương án thiết kế sau:

• Nên làm mái hiên hoặc lưới che nắng để tránh cái nắng gắt mùa hè hoặc lúc trời mưa to, ảnh hưởng đến sự phát triển của rau.   
• Bạn có thể thiết kế sân vườn theo ý muốn nhưng phải chú ý đến vị trí, không gian để rau có thể phát triển tốt. Nếu bạn không có nhiều thời gian tưới nước, hãy cân nhắc thiết kế thêm hệ thống tưới nhỏ giọt.   
• Diệt côn trùng gây hại rau củ và thường xuyên phun dung dịch tỏi ớt để diệt sâu bệnh.

Phương pháp thiết kế vườn rau trên sân thượng giúp rau sạch quanh năm

Cách bố trí thiết kế vườn rau trên sân thượng: Các bước cơ bản cần biết

Với những nhà ở phố, không có nhiều diện tích để làm vườn, đây là lý do nhiều gia đình đã tận dụng  không gian sân thượng, ban công để “biến” ngôi nhà của mình thành một khu vườn xanh mát. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách bố trí vườn rau trên sân thượng. Vậy nên dưới đây Sopi sẽ chia sẻ một vài tip bố trí vườn rau để gia tăng diện tích cây trồng, cũng như sắp xếp làm sao để khu vườn trông hợp lý nhất. 

Bước 1: Chuẩn bị thiết kế vườn rau trên sân thượng

Bước đầu tiên để tạo ra một khu vườn tươm tất trên sân thượng là đo diện tích (chiều dài, chiều rộng, chiều cao của bức tường), xác định các điều kiện tự nhiên (nắng, gió, độ ẩm, ánh sáng, nhiệt độ…) và chống thấm cho khu vực trồng rau. Việc đo đạc diện tích sẽ giúp bạn lựa chọn đúng mô hình và các loại rau sao cho phù hợp. Xác định được các yếu tố tự nhiên sẽ giúp bạn tạo môi trường sống phù hợp cho sự phát triển của rau xanh.  

Trồng rau trên sân thượng cũng đồng nghĩa với việc nhà luôn trong tình trạng ẩm thấp. Vậy nên nếu nhà chưa được xử lý chống thấm tốt cho sân thượng mà vẫn muốn trồng cây thì nên lót một tấm bạt lớn ở dưới, sau đó rồi mới chuẩn bị những bước tiếp theo sẽ hợp lý hơn.

Các bước chuẩn bị thiết kế vườn rau trên sân thượng 

Bước 2: Phân chia khu vực cho vườn rau

Sau khi thực hiện bước đầu tiên, hãy chia khu vực sân thượng của mình thành hai phần cụ thể: phần trồng rau và phần lối đi. Tùy theo diện tích sân thượng mà chia chiều rộng cho từng khu vực. Khu vực trồng rau nên đặt ở phía có nhiều ánh nắng buổi sớm, gần lối thoát nước ở sân thượng.  

Đối với phân lối đi, tốt nhất không nên “tham” phần trồng rau mà giảm bớt chiều rộng của phần này. Lối đi phải đủ rộng để bạn có thể dễ dàng di chuyển, chăm sóc rau, dọn dẹp sân vườn. Ngoài ra, lối đi nên bao quanh vườn cây ăn quả để đảm bảo có thể tiếp cận được tất cả các phần của vườn rau.

Phân chia khu vực vườn rau 

Bước 3: Lựa chọn mô hình trồng rau trên sân thượng

Bước tiếp theo bạn cần làm để có một vườn rau độc đáo, khác biệt chính là lựa chọn mô hình trồng rau. Hiện nay, có khá nhiều mô hình trồng rau mà bạn có thể chọn như: 

– Trồng rau trong những thùng nhựa, thùng xốp, thùng gỗ

– Trồng rau với giàn tầng ống nước, giàn tầng dạng sắt

– Trồng rau trong module đứng thẳng

– Trồng rau với bộ khung chậu vườn tường, túi trồng cây treo tường và chậu treo

– Trồng rau thổ canh bằng chậu ghép

– Mô hình trồng rau thủy canh

Bạn hoàn toàn có thể sử dụng nhiều mô hình trồng rau trong vườn nhà mình, miễn là phù hợp với diện tích sân vườn và điều kiện kinh tế của gia đình bạn. Lưu ý bạn cần xác định trước số lớp rau muốn trồng để tính toán số khay, khung giàn cần thiết cho việc lắp đặt vườn rau. Số khay, chậu trồng cần dựa trên nhu cầu sử dụng thực tế của gia đình để tính toán sao cho phù hợp. Nếu diện tích hẹp mà nhu cầu sử dụng rau của gia đình lớn, bạn có thể tăng số lượng chậu và sắp xếp theo từng tầng, thay vì bố trí hết trên sàn. Ngược lại, nếu diện tích trồng rộng, bạn có thể tự thiết kế từng luống hoặc lựa chọn các mô hình trồng rau khác phù hợp hơn. 

Bước 4: Lựa chọn loại rau phù hợp và chuẩn bị dụng cụ để trồng trên sân thượng

Ở bước này, bạn nên chọn rau theo sở thích và mục đích sử dụng của gia đình. Ngoài ra, vườn trên sân thượng thường có gió mạnh, nhiều ánh sáng, nhiệt độ cao nên việc lựa chọn giống cây trồng sẽ giúp khu vườn của bạn phát triển tốt, nhanh chóng và đạt năng suất cao.  Một số loại rau được khuyến khích trồng trên sân thượng là rau muống, rau họ cải, xà lách, rau muống, cà chua, cà tím, bí xanh, dưa chuột, bí đỏ, mướp, đậu xanh… 

Sau khi chọn được hạt giống cần phải chuẩn bị gieo trồng các nguyên liệu sau đây:

– Đất trồng, phân vi sinh, hạt giống rau củ quả. Bạn nên mua tại các cửa hàng chuyên cung cấp cây trồng để đảm bảo chất lượng.

– Mùn cưa và nước tưới.

– Thùng xốp, chậu nhựa với kích thước phù hợp.

– Các công cụ dụng cụ trồng và chăm bón cây.

Lựa chọn vườn rau phù hợp khi thiết kế vườn rau trên sân thượng

Bước 5: Tiến hành lắp đặt hệ thống sân vườn

Trong bước này, bạn cần lắp đặt các hệ thống sau:

– Hệ thống kỹ thuật, bao gồm nguồn điện 220V, đường ống nước có kích thước tối thiểu D27, mặt sàn có độ dốc tối thiểu 3% và miệng thu nước sàn.

– Hệ thống khay trồng rau: Nếu bạn trồng trong bồn thì xây gạch lên cao khoảng 20cm bao xung quanh phần trồng rau đã xác định từ trước. Nếu bạn trồng rau trong từng khay thì lắp đặt khung đỡ trước (trường hợp có nhiều tầng), sau đó đặt khay vào đúng vị trí và cố định chúng lại.

Bước 6: Hoàn thiện sân vườn và bố trí cây trồng hợp lý

Ở bước cuối cùng, chúng tôi loại bỏ tất cả các đồ vật và dụng cụ không cần thiết và thừa ra khỏi khu vườn. Tiếp theo, hãy kiểm tra hệ thống điện, nước xem chúng có hoạt động tốt không. Bạn có thể thêm cây vào chậu và các mô hình khác khi sân vườn trống hoặc ngược lại.  

Một số lưu ý bạn cần biết khi trồng rau trên sân thượng   

Sau khi biết thiết kế trên, đây là một số lưu ý  bạn cần biết khi trồng rau trên sân thượng: 

 – Mặc dù rau được trồng ở khắp mọi nơi, không chỉ trên sân thượng, bạn cũng nên ưu tiên lựa chọn loại đất chất lượng. Hơn hết, loại đất này có hàm lượng khoáng chất cao và chứa nhiều chất dinh dưỡng  đảm bảo cho sự phát triển của cây trồng. 

– Trồng trong chậu treo giúp giảm sâu bệnh và côn trùng gây hại cho khu vườn vì chậu rau không tiếp xúc với mặt đất hoặc tường, khiến côn trùng và sâu bọ khó tiếp cận.  

– Sắp xếp xen kẽ nhiều loại cây trong vườn, trồng rau với các thời điểm thu hoạch khác nhau, sử dụng các loại rau  nhiều màu sắc và tạo thành lô vườn.  

– Làm mái che để cây tiếp tục hưởng nắng, tránh ảnh hưởng của mưa  gió. 

– Làm cho khu vườn của bạn trở nên nhiều màu sắc hơn bằng cách trồng các loại rau  có màu sắc khác nhau như  cà chua, cà tím, rau xanh, bí ngô… Khu vườn của bạn sẽ  rực rỡ và bắt mắt hơn.

Mô hình trồng rau trên mái nhà

Với mô hình trồng rau trên mái nhà bạn có thể tham khảo hình thức thủy canh, vừa tiết kiệm thời gian chăm sóc lại tối ưu được không gian. Với mô hình trồng rau này bạn cần lưu ý như sau: 

• Quan tâm tới tải trọng của sân thượng tránh trường hợp quá tải sẽ gây ảnh hưởng cho ngôi nhà. Bạn cũng có thể tham khảo tư vấn từ kiến trúc sư xây dựng xem sử dụng bao nhiêu chậu đất là phù hợp. 
• Cần tiến hành chống thấm cho mái nhà trước khi tiến hành trồng rau theo mô hình này.
• Lựa chọn giống cây phù hợp với trồng trên sân thượng để tận dụng nguồn ánh nắng và gió. 
• Thiết kế lưới che cây vào mùa hè và đảm bảo các kệ rau phải có đủ ánh sáng để phát triển tốt nhất.

Mô hình thiết kế vườn rau trên mái nhà

Xem thêm: Ý tưởng trang trí ban công bằng xây xanh

Trồng rau trên sân thượng bằng thùng xốp

Bạn có thể tận dụng hộp xốp hoặc khuôn, khung nhựa để thiết kế mô hình trồng rau  sân vườn của riêng mình bằng hộp xốp. Để đảm bảo rau sinh trưởng tốt nhất, bạn nên thiết kế hệ thống đường ống dẫn nước để tưới cây một cách thuận tiện. Tùy vào diện tích sân hiên lớn hay nhỏ mà bạn có thể lựa chọn số lượng hộp xốp phù hợp nhất.

Mô hình thủy canh

Đây là mô hình trồng rau sân thượng được sử dụng phổ biến nhất ở nhiều hộ gia đình hiện nay. Khác với các mô hình trồng bằng đất, mô hình thủy canh giúp chủ động  cung cấp cho cây trồng những dưỡng chất cần thiết. Ngoài ra, mô hình thủy canh còn cho năng suất và chất lượng tốt hơn các mô hình khác. Với phương pháp này, rau sạch được trồng trong dung dịch thủy canh và giá thể, góp phần cung cấp dinh dưỡng nhanh chóng. Ngoài ra, trong mô hình trồng rau thủy canh không cần tốn công sức, thời gian cho việc di chuyển đất, phân bón. Thay vào đó, bạn sẽ sử dụng 2 bình thủy sinh, mỗi bình sử dụng được từ 1 đến 2 tháng tùy theo số lượng rau bạn trồng. Một ưu điểm nữa của phương pháp này chính là người trồng không phải mất nhiều thời gian cho việc lau dọn khu vườn của mình. 

Mô hình khí canh

Mô hình khí canh là mô hình mới được nhiều người tìm hiểu và sử dụng. Phương pháp này cho phép người sản xuất tiết kiệm 100% đất, 95% phân bón và 89% nước. Đây là mô hình không sử dụng đất, nước mà sử dụng bụi dinh dưỡng trong không khí. Giả định mô hình này chỉ cần diện tích đất canh tác nhỏ và hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu.  Đặc điểm của mô hình này là rễ cây lơ lửng trong không khí, được giữ ẩm và nhận dinh dưỡng bằng cách phun kết hợp với không khí xung quanh. Ngoài ra, nguyên tắc cơ bản của mô hình này là phun sương mù giàu dinh dưỡng lên củ hoặc rễ cây. Điều này giúp quá trình trao đổi chất diễn ra nhanh hơn và cây phát triển nhanh hơn.

Mô hình tháp trồng rau

Ngoài thủy canh, mô hình tháp trồng rau cũng là mô hình phổ biến nhất ở các hộ gia đình  hiện nay. Kiểu trồng rau này phù hợp với những ngôi nhà có sân thượng nhỏ. Mô hình cho phép bạn tiết kiệm không gian tối đa để trồng rau. Một ưu điểm nữa của mô hình là bạn có thể trồng nhiều loại rau trong cùng một tháp rau. Ngoài ra, phương pháp tháp trồng rau cực kỳ hiệu quả đối với những nhà muốn kết hợp nhiều mô hình trồng rau cùng một lúc.

Mô hình tháp trồng rau

Mô hình trồng rau treo tường

Chất liệu thường được sử dụng trong mô hình này là chai lọ, chậu nhựa, lon,… Phương pháp này khá phù hợp với những gia đình có sân thượng vừa phải, không quá rộng. Các loại cây thường được trồng theo phương pháp này là húng quế, hẹ, bạc hà, dâu tây,… Mô hình này được đánh giá cao về tính thẩm mỹ khi kết hợp nhiều yếu tố khác nhau để tạo nên một không gian trong lành, mới mẻ và bình yên. 

Mô hình trồng rau trên giàn sắt

Mô hình này được đánh giá là khá bền và khắc phục được vấn đề gió mạnh trên sân thượng. Bạn có thể sử dụng các vật liệu như chậu hoặc chậu trồng cây bằng xốp. Ngay cả khi bạn muốn kết hợp trồng nhiều giàn với mô hình này, nó sẽ linh hoạt hơn. Tuy nhiên, mẫu máy này có nhược điểm là khá cồng kềnh, khó di chuyển và giá thành đắt nên bạn nên suy nghĩ kỹ trước khi sử dụng mẫu máy này.

Lưu ý khi trồng rau trên sân thượng 

• Khi xác định vị trí trồng rau trên sân thượng cần đảm bảo ánh sáng, đường đi thông thoáng, thuận tiện cho việc chăm sóc và thu hoạch.   
• Với mô hình trồng rau trên sân thượng, bạn cũng phải lựa chọn loại chậu phù hợp với từng loại rau. Bạn nên tận dụng những chậu cây có sẵn trong nhà và mua loại đất phù hợp để giúp cây phát triển tốt hơn.  
• Chọn chậu phù hợp với từng loại rau để tiết kiệm chi phí.  
•  Lắp đặt hệ thống tưới tiêu, thoát nước để không làm xáo trộn nhà cửa.

Xem thêm: Ý tưởng thiết kế vườn hoa gần gũi với thiên nhiên